หน้าหนังสือทั้งหมด

องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
121
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
องค์ 5 คือวิตก (ความตรึกหรือคิด) วิจาร (ความตรองหรือพิจารณา) ปีติ (ความอิ่มใจ) สุข (ความสบายใจ) และเอกัคคตา (ความมีอารมณ์เป็นหนึ่ง หรือสมาธิ) เมื่อผู้ปฏิบัติมีใจตั้งมั่นอยู่ด้วยองค์ 5 เช่นนั้นนานเข้า
บทความนี้ครอบคลุมการศึกษาองค์ 5 ในการปฏิบัติฌาน ซึ่งประกอบด้วยวิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา. องค์เหล่านี้ช่วยสร้างสมาธิและความตั้งมั่นในการปฏิบัติจนสามารถบรรลุถึงทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุตถฌาน. ทั
ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
122
ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
7.8 ประเภทของสมาธิ การบรรลุฌานทั้ง 4 ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเจ้าอชาตศัตรูนั้น ล้วนเป็น สามัญญผลอันเกิดจากการเจริญสมาธิภาวนาของพระภิกษุเอง สมาธิในพระพุทธศาสนาอาจแบ่งออกได้เป็น 2 ระดับ คื
ในพระพุทธศาสนา สมาธิสามารถแบ่งออกเป็นสองระดับ คือ สมาธิเบื้องต่ำซึ่งหมายถึงการทำใจให้สงบและปราศจากอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับอายตนะ 6 และสมาธิเบื้องสูงซึ่งเป็นสภาวะที่เกิดจากการบรรลฌานทั้ง 4 ขั้นตอนในการปฏ
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
123
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
การที่ใจหยุดนิ่งแน่วแน่ ไม่มีอารมณ์ใดในอารมณ์ทั้ง 6 เข้าไปเกี่ยวข้องกับดวงจิตเลย ได้ถึงซึ่ง เอกัคคตา ดวงจิตถึงซึ่งความเป็นหนึ่ง นี้แหละ คือ “สมาธิในทางปฏิบัติ” แท้ๆ จัดว่าเป็นสมาธิเบื้องต่ำ ในพระพุทธศ
เอกัคคตาในสมาธิและฌานเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยที่สมาธิเบื้องสูงนำไปสู่การเข้าถึงปฐมฌานและทุติยฌาน กายมนุษย์ละเอียดหรือกายฝันมีบทบาทในการเข้าฌาน โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง เริ่มจากสมาธิเบื้องต่ำจนถ
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
124
การเข้าถึงฌานในพุทธศาสนา
ครั้นแล้วกายทิพย์ละเอียดก็คิดว่า ที่ละเอียดกว่านี้ยังมีอีก ดังนั้นใจของกายทิพย์ละเอียดก็ขยาย จากทุติยฌาน แล้วหยุดนิ่งอยู่กลางดวงจิตซึ่งอยู่ในดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายทิพย์ละเอียด พอถูกส่วนเข้าก็ มีดวงฌาน
ในบทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงฌานสี่ระดับในพุทธศาสนา ประกอบด้วยปฐมฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน, และจตุตถฌาน โดยการปฏิบัติตามขั้นตอนที่ระบุง่ายขึ้นถึงการเข้าใจและรับรู้ประสบการณ์ที่เกิดจากการมุ่งมั่นในสมาธิเบ
บทที่ 8: สามัญญผลเบื้องสูง
129
บทที่ 8: สามัญญผลเบื้องสูง
บทที่ 8 สามัญญผลเบื้องสูง พระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูทรงรู้สึกประทับใจ และศรัทธา ในพระธรรมวินัยเป็นอย่างยิ่ง ทรงเคารพเทิดทูนพระพุทธคุณไว้สูงสุด ทั้งประจักษ์แจ้งในพระอัจฉ
บทที่ 8 ของหนังสือเล่มนี้เน้นไปที่สามัญญผลเบื้องสูงซึ่งพระพุทธเจ้าทรงสอนได้ให้แก่พระเจ้าอชาตศัตรู พระองค์ได้สอนถึงการบรรลุมรรคผลนิพพานที่ต้องการสมาธิภายในลึกซึ้ง โดยการวางใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื
ญาณทัสสนะและวิปัสสนาญาณในพุทธศาสนา
130
ญาณทัสสนะและวิปัสสนาญาณในพุทธศาสนา
ซึ่งประกอบด้วยมหาภูต 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ ส่วนวิญญาณนั้น หมายถึงใจนั่นเอง กายมนุษย์ที่เกิดแต่มารดาบิดานี้ ย่อมเจริญเติบโตขึ้นได้ด้วยอาหาร เป็นสิ่งที่ไม่เที่ยงแท้ มีการ เจ็บไข้ได้ป่วย
เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของมหาภูต 4 ที่ประกอบขึ้นเป็นกายมนุษย์ และความเชื่อมโยงระหว่างรูปและวิญญาณตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัส การเจริญภาวนาและการเข้าถึงญาณทัสสนะหรือวิปัสสนาญาณ เป็นขั้นตอนที่ทำใ
ญาณกำหนดรู้ใจผู้อื่น
134
ญาณกำหนดรู้ใจผู้อื่น
ขึ้นอีก ปราศจากกิเลสและอุปกิเลส จึงทวีประสิทธิภาพในการงานยิ่งขึ้นอีก ยังผลให้บรรลุญาณซึ่งกำหนด รู้ใจของผู้อื่น หรือสัตว์อื่น เช่น รู้ว่าผู้อื่นกำลังคิดอะไรอยู่ รู้ว่าบุคคลใดมีภูมิหรือชั้นแห่งจิตอยู่ใน
บทความนี้กล่าวถึงการรู้ใจผู้อื่นโดยการใช้ญาณกำหนดรู้ ซึ่งเป็นความสามารถของพระพุทธเจ้าที่สามารถรับรู้ความคิดและสภาวะจิตของผู้อื่นได้ เช่น การเข้าใจถึงความรู้สึกของสัตว์และบุคคลอื่นเมื่อจิตสะอาดไร้ซึ่งก
เจโตปริยญาณและการระลึกชาติในพระพุทธศาสนา
135
เจโตปริยญาณและการระลึกชาติในพระพุทธศาสนา
เป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุปกิเลส นุ่มนวล ควรแก่การงาน ตั้งมั่นไม่หวั่นไหวอย่างนี้ ย่อมโน้มน้อมจิตไปเพื่อ “เจโตปริยญาณ” เธอย่อมกำหนด รู้ใจของสัตว์อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ (ดังกล่า
การพัฒนาจิตให้บริสุทธิ์และสมาธิเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา ด้วยการบริหารจิตให้เป็นหนึ่ง ทำให้สามารถระลึกถึงชาติในอดีตและเข้าใจใจของผู้อื่นได้อย่างชัดเจน โดยการฝึกฝนและพัฒนาจิตใจอย่างต่อเนื่องตามคำสอนข
พระเจ้าอชาตศัตรูและการสารภาพความผิด
141
พระเจ้าอชาตศัตรูและการสารภาพความผิด
นับเป็นบุญประการหนึ่งของพระเจ้าอชาตศัตรู ที่ทรงมีอุปนิสัยกล้ายอมรับผิด เมื่อทรงตรอง เห็นว่า การทำปิตุฆาตเป็นความผิดจริง ก็มิได้ทรงนิ่งเฉยเสีย แต่กล้าสารภาพความผิดนั้น และนับเป็นบุญ อย่างยิ่ง อีกประการ
พระเจ้าอชาตศัตรูมีอุปนิสัยกล้ายอมรับผิดในการทำปิตุฆาตเมื่อทรงตรองเห็นว่ามันเป็นความผิดใหญ่หลวง โดยทรงได้โอกาสสารภาพต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งการทำปิตุฆาตขัดขวางหนทางไปสวรรค์นิพพาน ทรงรับรู้ถึงบาปและแ
คุณลักษณะของพระภิกษุที่ดีในพระพุทธศาสนา
146
คุณลักษณะของพระภิกษุที่ดีในพระพุทธศาสนา
การศึกษาสามัญญผลสูตรนี้นอกจากผู้ศึกษาจะได้รับความรู้ในด้านพระธรรมวินัยแล้วยังจะได้ข้อคิด ต่างๆ อีกเป็นอเนกประการ ซึ่งอาจกล่าวโดยย่อได้ ดังนี้ 9.2 คุณลักษณะของพระภิกษุที่ดีในพระพุทธศาสนา จากสามัญญผลสูต
บทความนี้อธิบายคุณลักษณะของพระภิกษุที่ดีในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ คุณลักษณะเบื้องต้น ได้แก่ การบวชเพื่อฝึกอบรมตน มีการสำรวมกาย วาจา ใจ และศึกษาพระไตรปิฎกเพื่อพัฒนาจิตใจ ในระดับกลาง พระภิกษ
การคุ้มครองรักษาใจและคุณลักษณะของพระภิกษุ
147
การคุ้มครองรักษาใจและคุณลักษณะของพระภิกษุ
คุ้มครองรักษาใจให้รอดพ้นจากการถูกครอบงำ ด้วยอภิชฌาและโทมนัส การสำรวมอินทรีย์ แท้ที่จริงคือ การสำรวมใจนั่นเอง 6) ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ คือ ไม่ปล่อยใจเลื่อนลอย หรือเผลอสติ 7) เป็นผู้สันโดษ พระภิกษุผู้ส
บทความนี้อธิบายถึงการรักษาใจให้พ้นจากอภิชฌาและโทมนัส โดยการสำรวมอินทรีย์และพัฒนาจิตใจ รวมถึงคุณลักษณะของพระภิกษุที่ดีที่สามารถละนิวรณ์ 5 และบรรลุรูปฌาน พระพุทธศาสนายังเน้นความสำคัญของจิตใจที่สงบและสว่
วิชชาและอภิญญาในพุทธศาสนา
148
วิชชาและอภิญญาในพุทธศาสนา
วิชชา 3 ประกอบด้วย 1. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ คือ ญาณหรือความรู้ที่ทำให้ระลึกชาติได้ 2. จุตูปปาตญาณ คือ ญาณที่ทำให้รู้เรื่องการเกิดและการตายของสัตว์ทั้งหลาย หรือ ญาณพิเศษที่ทำให้ดูอะไร เห็นได้หมดตามความป
วิชชา 3 ประกอบด้วย ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ, จุตูปปาตญาณ, อาสวักขยญาณ ซึ่งเป็นญาณสำคัญในการทำให้ระลึกชาติและเข้าใจการเกิดและการตายของสัตว์ทั้งหลาย ในขณะที่อภิญญา 6 รวมถึงอิทธิวิธี, ทิพพโสต, และเจโตปริยญาณ
ลักษณะและคุณสมบัติของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา
149
ลักษณะและคุณสมบัติของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา
ลงโทษเหมือนกัน แต่เป็นโทษสถานเบา เมื่อพระภิกษุไม่เปิดเผยคุณวิเศษ เราก็ย่อมไม่มีโอกาสรู้ อย่างไรก็ตาม หากเราจะวินิจฉัยว่า พระภิกษุรูปใดดีหรือไม่นั้น เพียงพิจารณาคุณลักษณะของพระภิกษุในระดับ 1 และระดับ 2
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาคุณลักษณะของพระภิกษุในพระพุทธศาสนา แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ตามหลักไตรสิกขา ได้แก่ ศีลสิกขา (การฝึกกายและวาจา), จิตตสิกขา (การฝึกใจ), และปัญญาสิกขา (ความรู้แจ้งจากการฝึกใจ) นอกจาก
พฤติกรรมของพระภิกษุที่ไม่ควรนับถือและการปฏิบัติของพุทธศาสนิกชน
150
พฤติกรรมของพระภิกษุที่ไม่ควรนับถือและการปฏิบัติของพุทธศาสนิกชน
7) เลี้ยงชีพด้วยติรัจฉานวิชา เช่น เป็นหมอดูโชคชะตา หมอปลุกเสก หมอเสน่ห์ หมอผี หมอลงเลขยันต์คุ้มกันบ้านเรือน ทายทักลักษณะบุรุษ สตรี เด็ก หรือสัตว์ต่างๆ ตลอดจน การพยากรณ์ เหตุการณ์ ต่างๆ การให้ฤกษ์วิวาห
เนื้อหาได้พูดถึงลักษณะพฤติกรรมของพระภิกษุที่ไม่สมควรนับถือ เช่น การหลอกลวง สอนผิด ทำให้สังคมเข้าใจผิด หรือการโอ้อวดความรู้ความสามารถ โดยพระภิกษุควรเลี้ยงชีพด้วยการบิณฑบาตและช่วยเผยแพร่คำสอนที่ถูกต้อง
การปฏิบัติต่อพระภิกษุในพระธรรมวินัย
151
การปฏิบัติต่อพระภิกษุในพระธรรมวินัย
1.4 แสดงความเคารพยกย่องนับถือ ติดตามศึกษาและปฏิบัติธรรมจากพระภิกษุ โดยยึด ท่านเป็นครูอาจารย์ 1.5 ระลึกอยู่เสมอว่า พระภิกษุที่บริบูรณ์บริสุทธิ์พร้อมด้วยศีล สมาธิ และปัญญา คือ ผู้สืบทอดพระพุทธศาสนาอย่าง
บทความนี้นำเสนอการแสดงความเคารพยกย่องพระภิกษุและการปฏิบัติต่อพระภิกษุที่ไม่ปฏิบัติตามพระธรรมวินัย โดยมีการแนะนำวิธีการพิจารณาและแนวทางการดำเนินการ เพื่อให้นักปฏิบัติธรรมเข้าใจบทบาทของพระภิกษุในพระพุทธ
เป้าหมายชีวิตของมนุษย์ในมุมมองพระพุทธศาสนา
152
เป้าหมายชีวิตของมนุษย์ในมุมมองพระพุทธศาสนา
อย่างไรก็ตาม มีข้อที่น่าสังเกตว่า พระภิกษุทุศีลที่มีกรณีอื้อฉาว นับตั้งแต่พระเทวทัต จนถึง พระภิกษุในสมัยปัจจุบัน ที่สามารถประกอบกรรมชั่วช้าสามานย์ แต่ละรูปล้วนเกี่ยวข้องหรือได้รับการทำนุ บำรุง ส่งเสริ
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับเป้าหมายชีวิตที่มนุษย์มองหา ตั้งแต่เป้าหมายระดับต้นที่มุ่งแสวงหาความสุขในโลกนี้ จนถึงข้อคิดจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ชี้ให้เห็นถึงความหมายของการมีชีวิตอยู่ โดยกล่าวถึงความสัมพัน
เป้าหมายชีวิตและผลกระทบของมิจฉาทิฏฐิ
153
เป้าหมายชีวิตและผลกระทบของมิจฉาทิฏฐิ
บุคคลที่มีเป้าหมายจำกัดอยู่เพียงในระดับนี้ มักไม่สนใจเรื่องการสั่งสมบุญบารมี อาจไม่มีความ ละอาย หรือเกรงกลัวบาปเท่าที่ควร ครั้นตั้งหน้าตั้งตากอบโกยแสวงหาความมั่งคั่งร่ำรวย อำนาจและ บริวารไปเรื่อยๆ ก็ม
บทความนี้กล่าวถึงการตั้งเป้าหมายชีวิตในระดับต่าง ๆ โดยเฉพาะเป้าหมายที่มุ่งเน้นการแสวงหาร่ำรวยโดยไม่มีการตระหนักถึงบุญและบาป ต่อมาได้กล่าวถึงผู้ที่มีเป้าหมายระดับกลางซึ่งมีความเข้าใจถึงชาติหน้า และการส
จิตใจและการปฏิบัติธรรม
155
จิตใจและการปฏิบัติธรรม
และญาณของธรรมกายนี้เอง จะเป็นเครื่องส่องให้เห็นและรู้อริยสัจ 4 ซึ่งในที่สุดก็จะทำให้ผู้ปฏิบัติ เกิดปัญญาอย่างยิ่ง ใจจึงปล่อยวางกิเลสทั้งปวงได้ กลายเป็นใจที่ใสบริสุทธิ์สว่าง ปราศจากกิเลสโดย สิ้นเชิง นั
บทความนี้กล่าวถึงบทบาทของญาณธรรมกายที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าถึงอริยสัจ 4 และนำไปสู่การบรรลุธรรมอันสูงสุด เช่น นิพพาน โดยเน้นการละวางกิเลสและเห็นคุณค่าของการเข้าใจธรรม. นอกจากนี้ยังเตือนถึงอันตราย
โทษของการคบคนพาลและคุณค่าของกัลยาณมิตร
156
โทษของการคบคนพาลและคุณค่าของกัลยาณมิตร
คำตอบก็คือ “การคบเพื่อนเลว หรือคบคนพาล ชักนำไปสู่ความหายนะเช่นนั้น” เหล่าวัยรุ่น ที่คบคนพาลดังกล่าวแล้ว แม้ไม่ทราบว่าตนจะต้องเสวยวิบากกรรมอย่างไรในภพชาติต่อไป แต่สภาพชีวิต ที่พวกเขาและครอบครัวของเขาต้
การคบคนพาลนำไปสู่วิบากกรรมที่ร้ายแรง การที่พระเจ้าอชาตศัตรูได้คบหากับพระเทวทัตและทำการเลวร้ายตามคำสอนของเขา คือ ตัวอย่างที่ชัดเจนของโทษนี้ แม้ว่าจะมีโอกาสเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อขอขมา แต่ผลกรร
การคบหากัลยาณมิตรและการเลือกบริโภคสังคม
157
การคบหากัลยาณมิตรและการเลือกบริโภคสังคม
ในบรรดาบุคคลทั้ง 6 ประเภท ดังกล่าวแล้ว คงจะมีแต่ประเภทที่ 1 เท่านั้น ที่เราไม่สามารถเลือก ได้เลย หลังจากที่เราถือกำเนิดเกิดมาดูโลกนี้แล้ว อย่างไรก็ตามมารดาบิดาที่มีจิตใจปรกติและมีสติ สัมปชัญญะ บริบูรณ
บทความนี้เน้นความสำคัญของการเลือกคบหากัลยาณมิตรที่ดีในชีวิต โดยยกตัวอย่างคุณลักษณะของผู้ที่ควรเป็นเพื่อนในทุกข์และสุข เมื่อเรามีมิตรที่มีความจริงใจและช่วยสนับสนุนการทำความดี จะนำไปสู่ชีวิตที่มีความสุข